نویسه جدید وبلاگ
هلی کوپتر کبری
با نگاهی به داخل کابین خلبان این پرنده سپاه تفنگداران دریایی آمریکا یعنی
هلیکوپترAH_IJ ساخت شرکت هلیکوپترسازی بل در می یابیم که این هلیکوپتر یکی ازکم شباهت هلیکوپتر جنگ ویتنام یعنی هلیکوپتر کبرا میباشد.
در این مقاله با ویژگیهای پروازی این هلیکوپتر توسط خلبانی که
با آن پرواز نموده آشنا می‌شویم :
وقتی انسان بمدت ۴۰ دقیقه با اینهلیکوپتر پرواز می کند و هدایت آنرا بعهده می‌گیرد، احساسی حاکی از علاقمندی در وینشأت می‌گیرد. در مواجهه با چنین هلیکوپتری انسان نه تنها دستپاچه می شود که حتیاحساس دلهره هم می‌کند. همه جای این هلیکوپتر مملو از سخت افزار است.اما کار نیکو کردن از پر کردن است. این ضرب‌المثل را می‌توانیم در موردرئیس خلبانهای آزمایشی شرکت هلیکوپترسازی بل تکسترون «« جان هونیکر»» بکار
ببریم.وقتی برای انجام ارزیابی های پروازی این هلیکوپتر در ماه ژوئن وارد
تأسیسات شرکت هلیکوپترسازی بل در ««فورت ورث»» تگزاس شدم دریافتم که هلیکوپترAH_IWرا بنام ««ویسکی»» هم می‌خوانند. سپاه تفنگداران دریایی امریکا این هلیکوپتر کبرا را برای تعقیب فرمانده مبارزان سومالی (محمدفرح‌عیدید) به بهانهتلافی مرگ ۲۲ نفر از افراد پاکستانی حافظان صلح سازمان ملل در آن کشور برگزید.توانایی های هلیکوپتر کبرا ( که تعداد زیادی از مدل AH-IJ آن در ناوگان هلیکوپتری ایران به پرواز درمی‌آید) به دوران جنگ ویتنام بازمی گردد. از آن روزتاکنون این هلیکوپتر راهی بس طولانی را پیموده است، بخصوص اینکه نیروی دریایی (آمریکا) تصمیم گرفت ابتدا با استفاده از موتورهای دوقلوی ۴۰۰(PT-6 )-T ساخت شرکت
پرات اندویتنی (هلیکوپتر AH-IJ و هلیکوپترAH-IT ) و سپس با نصب موتورهای ۷۰۰-T ساخت شرکت جنرال الکتریک (هلیکوپترAH-IW )، آنرا به یک هلیکوپتر دوموتوره تبدیل نماید.آنچه فاصله این هلیکوپتر را با بل تعیین می کند تغییر هلیکوپتر فوق بانصب موتور ۷۰۰-T بر روی آن میباشد. موتور قبلی یعنی موتور۴۰۰-T نمی توانست نیازهای وزنی و پروازهای این هلیکوپتر مجهز به سیستم موشکی ««تاو»» ( Tow ) را برآورده سازد. بنابراین هلیکوپتر ویسکی کبرا (AH-IW ) به موتور700-T مجهز گردید. این هلیکوپتر با این موتور پرقدرت و با جعبه دنده ای با حداکثرقدرت ۲۰۳۲ اسب بخار می تواند تسلیحات سنگینتر از موشک های فوق، از جمله موشک لیزری
«« هل فایر»»ساخت راکول را با خود حمل نماید.توان بالای موتور، به این هلیکوپتر اجازه می دهد در ارتفاعی بمراتب بالاتر و در هوایی بمراتب گرمتر پرواز نماید. ویژگیهایی که در عملیات طوفان صحراحیاتی بودن آن به اثبات رسید.از لحاظ جنبه های خرید و فروش، تعداد ۱۶۰ فروند هلیکوپتر ««ویسکی»» به خطوط پروازی سپاه تفنگداران دریایی آمریکا راه یافت و هیچگونه مانع مشهودی بر سرراه خرید نهائی ۲۳۰ فروند از این ماشین پرنده ( برای نیروی مذکور ) وجود ندارد.مقامات کمپانی بل حتی از توسعه و تکامل بیشتر این هلیکوپتر جنگی کهنه کار سخن می گویند. رئیس مهندسی هلیکوپتر کبرا ««جان نورول»» می گوید: ««روزی خواهدرسید که تمام تجهیزات داخل کابین خلبان و کمک خلبان این هلیکوپتر را کلا دیجیتالی نماییم.»» یکی از قدمهای بعدی ما ««کبرا-۲۰۰۰»» نام دارد که شامل یک برنامه سیستم
تسلیحاتی یکپارچه (EWS ) می باشد. این برنامه به این منظور طراحی گردیده تا کابین خلبان و کمک خلبان (متصدی اسلحه ) این هواپیما از حالت شلوغی فعلی خارج گردد. اگرمسائل و مشکلات بودجه ای وجود نداشته باشد، علاوه بر نصب سیستم تسلیحاتی یکپارچه پیشنهاداتی مطرح است که سیستم روتور این هلیکوپتر چهار ملخه و یا حتی این هلیکوپتردو سرنشینه به یک هلیکوپتر جنگی تک‌سرنشینه تبدیل گردد.وقتی که با هلیکوپتر ویسکی پرواز می کردم، بیشتر توجه خود را به ویژگیهای پروازی آن معطوف نمودم تا به تجهیزات داخل کابین ( که قراراست در معرض تعویض قرارگیرد ). با این همه انسان می تواند در کابین جلوی این هلیکوپتر بنشیند وتجهیزات نشانه روی موشکهای ««تاو»» (TSU ) موجو در آن (همان سخت افزار حجیمی که برای شلیک موشکهای ««هل فایر»» و ««سایدویندر»» بکار می رود) نظرش را بخود جلب نکند. این وسیله نشانه روی ترجیحاً برای شلیک مسلسل (توپ) چرخان و سه لوله ای ۲۰میلیمتری (۱۹۷-M ) نیز مورد استفاده قرار می گیرد.از طرف دیگر کابین جلو دارای دو فرمان جانبی ««سایدآرم»» در سمت چپ وفرمان ««سایکلیک»» در سمت راست قراردارد. وقتی کمربند ایمنی و دریچهکاناپی کابین را بستم احساس کردم در داخل یک هواپیمای جنگنده تک سرنشینه قرار دارم.بمن پیشنهاد کردند تا سیستم نشانه روی ««تو»» (TOW ) را که دارای تعادل ژیروسکوپی می باشد بکار اندازم. هنگامی که هلیکوپتر از روی زمین بلند می شد و بازاویه ۹۰ درجه دور می زد علامت (خط) نشانه روی داخل دستگاه (دوربین ) را بر روی یکی از اشیایی که در آن حوالی بود میزان کردم و آن را هدف گرفتم. وقتی از قسمت چشمی دستگاه نگاه می کردم بسیار شگف زده شدم چرا که هلیکوپتر به جهتی دیگر می رفت ولی دستگاه نشانه روی (TSU ) همچنان هدف را نشانه گرفته بود.هنگام پرواز احساس سفتی غیرمعمول در فرمان کلکتیو می کردم. این نیروی مقاوم مخصوصاً به این فرمان داده شده تا ارتباط نزدیکی بین عملکرد موتور و مشخصه های پروازی آن برقرارگردد. بعد از اینکه یکی دوبار به یکی از میدان های آن حوالی نزدیک شدیم تصمیم گرفتم هدایت آنرا بعهده بگیرم. احساس کردم هلیکوپتری قابل انعطاف و چالاک است، عکس العملی که در مقابل فرامین نشان می داد بیانگر دقت بالای ماشین پرنده ای بود که برای مأموریتهای تهاجمی طراحی شده‌است.دستگاه کنترل ارتعاش ««فعال»» ( سیستمس که ارتعاشات حاصل از ملخ رامستهلک می سازد) وظیفه خود را بخوبی انجام می داد و لرزشهای حاصل از ملخکهای (باپهنای) ۳۳ اینچی(۸۴ سانتی متری) این هلیکوپتر را مستهلک می نمد. این لرزشها ازویژگی ذاتی هلیکوپترهای دوملخه (تک روتوره) میباشد و از نوع ارتعاشات ««دوبار لرزش در هر دوران»» بحساب می آید. این دستگاه دارای وزنی معادل ۵۱ پاوند(۲۳ کیلوگرم) میباشد که با نیروی الکتریکی در مسیری منحنی شکل جابجا می شود تا در سیکل چرخشی ملخ لرزش را در نقطه صحیح آن خنثی نماید.دستگاه کنترل ارتعاش هلیکوپتر کبرا حتی در سرعتهای نسبتاً زیاد نیزپروازی نرم و راحت را برای انسان فراهم می سازد. من از نظر احساس لرزش در روی صندلی هلیکوپتر می توانم مشخص کنم که سرعت مستقیم هواپیما باید بین ۱۲۰ تا ۱۳۰ نات میباشد ( سرعت تصحیح نشده هوا یا هواپیما که سرعت سنج نشان می دهد). آگر سرعت تصحیح نشده هوا (هواپیما) از این فراتر رود هلیکوپتر شروع به لرزش ( با فرکانس بالا)خواهد نمود. اما در هلیکوپتر ««ویسکی»» چنین نبود. وقتی به پانل ادوات جلوی خودنگاه کردم دیدم عقربه سرعت سنج روی ۱۶۰ نات قراردارد.علاوه بر مسئله سرعت، موضوع قدرتی است که موتور این هلیکوپتر دارا میباشد، ما با خاموش کردن یک موتور توانستیم با سرعت ۱۵۰۰ پا در دقیقه اوج بگیریم.باید خاطرنشان کنم که پرواز را در تگزاس آنهم در ماه ««ژوئن»» (تیرماه) انجام میدادیم. درجه های این هلیکوپتر نشان می دهد که محدوده گشتاور پیچشی (ترک) موتوربمراتب از محدوده جعبه دنده اصلی هلیکوپتر فراتر می رود، بهمین دلیل است که وجود یک مکانیزم محدودکننده گشتاوری پیچشی در هلیکوپتر اجباری می باشد.««هونیکر»» هنگامی که با یک موتور خاموش به پرواز نمایشی خود ادامه میداد، توانائی روشن کردن مجدد موتورها و هم آهنگی مداوم موتورهای این هلیکوپتر را (وقتی موتور خاموش مجدداً روشن و وارد مدار گردید) نیز برای ما بنمایش گذاشت.««هونیکر»» برای اینکه نشان دهد سیستم موتورهای ««الاکلنگی»» (تک روتورهردوملخه) هلیکوپترهای کمپانی بل دارای قابلیت مانور بیشتری نسبت به یک سیستم روتورصلب می باشد، شروع به دور زدن های تند و دور زدن در پروازهای صعودی و نزولی نمود ومانورهای برگشتی تهاجمی به هدف را به نمایش درآورد.
پرواز کاملا نزدیک به سطح زمین با این هلیکوپتر چگونه است؟
آیا می‌توان با این هلیکوپتر دوملخه خطر وارد آمدن ««جی منفی) را
پذیرفت؟
آیا در این صورت هلیکوپتر به نقیصه ««کوبش دیرک عمودی روتور»» دچار نمی
شود؟ در پاسخ به این سئوالات هونیکر میگوید: ««برای اجتناب از این نقیصه شما
در تمام طول پرواز باید بار(آیرودینامیکی) روتور را حفظ کنید و انجام این کار چندان هم مشکل نیست. در هلیکوپترهای خانواده کبرا هرگز کسی مشکلی بنام ««بارهای جی منفی»» نخواهد داشت.وی برای اثبات این مدعا هلیکوپتر را با سرعت زیاد از میان دره های کوچک و درختان بصورت مارپیچی عبور داد و سپس مانور جنگ های هوا به هوا را بمرحله اجراگذاشت.برای شبیه سازی جنگ هوابه هوا سیستم موشکی ««سایدویندر»» هلیکوپتر(ویسکی) را برروی یک هواپیمای ««توین استار»» اجرا نمود.در تمام طول پرواز یکساعته خود تقریباً بطور مداوم ««جی»» فوق العاده زیادی را بر هلیکوپتر وارد می کردیم. اما ««هونیکر»»، این هنرمند هلیکوپترهای تهاجمی، همیشه حقه ای را بکار می بست و در این نمایش پروازی برتری خود را به اثبات می رساند. بنابراین، این بار مانوری را به مرحله اجرا گذاشت که در آن معمولا خلبان باید برای فرار از موشک تعقیب کننده تشعشعات مادون قرمز(برای فرار از مورد اصابت قرارگرفتن)، چنین مانوری را انجام دهد. در ارتفاع دوهزار پایی هر دو موتور را خاموش نمود تا هرگونه علایم گرمایی را (که موجب تعقیب موشک فرضی مذکور بسمت هلیکوپترها می
باشد) از بین ببرد و سپس شرع به مانور فرار از معرکه نمود و تقریباً با شدت زیاداقدام به شیرجه ( فرود) هلیکوپتر نمود. یستم هشداردهنده صوتی بطور اضطراری خاموش بودن موتور را اعلام می نمود. بسرعت فرود می امدیم، مبهوت برروی صندلی خود نشسته بودم و زمین اطراف ما بزرگتر و بزرگتر می شد. آنگاه هونیکر بدون هیچگونه هشداری به موتور قدرت داد تا به حد طبیعی سرعت دورانی روتور هلیکوپتر برسد و سپس هلیکوپتر را
از حالت شیرجه ای دراورد و آنرا تراز نمود. تمام این عملیات برای من نمایشی جالب بود.
مشخصات فنی هلیکوپتر کبری Ah-ij
موتور: دو دستگاه موتور، ساخت جنرال الکتریک مدل ۴۰۱-۷۰۰-T
حداکثر قدرت مداوم موتور: ۱۴۳۷ اسب بخار ( ۱۰۷۱ کیلووات )
ظرفیت مخازن سوخت داخلی: ۲۰۸۱ پاوند (۴۶۲۷ کیلوگرم )
وزن خالی هلیکوپتر: ۱۰۲۰۰ پاوند (۶۶۹۰ کیلوگرم )
حداکثر میزان اوج گیری: ۲۰۹۰ پا در دقیقه (۶۳۷ متر در دقیقه)
سرعت مستقیم: ۱۳۲ نات
سقف پرواز ایستا ( با استفاده از اثر بالشتکی هوا بر روی زمین) ۸۱۰۰ پا
برد پروازی : ۳۱۸ مایل دریایی
مداومت پروازی: ۲/۳ ساعت
منبع: انجمن های مهندسی هوافضا
